تنبیه و تشویق در سنین پیش دبستانی
در مقوله تنبیه و تشویق باید ویژگی هایی را در نظر بگیریم.
به عنوان مثال چیزی را که ما به عنوان تشویق در نظر می گیریم، باید بتوانیم بلافاصله بعد از یک رفتار مطلوب به فرزند ارائه بدهیم و زمان زیادی از عملی که به خاطر آن پاداش می دهیم، نباید بگذرد.
درباره تنبیه نیز همینطور است.
تنبیه و تشویق باید آگاه ساز باشد.
نکته دیگر اینکه تنبیه باید ویژگی خبر دهی و آگاه سازی برای کودک داشته باشد.
یعنی کودک باید فورا متوجه شود که چون فلان کار خطا را انجام داده، تنبیه شده است و اگر آن خطا از او سر نمی زد، تنبیه نمی شد.
به طور مثال، وقتی کودک کار بدی انجام می دهد و یا حرف زشتی می زند و مادر بلافاصله با او قهر می کند، کودک یاد می گیرد که این واکنش نتیجه آن رفتار غلط است.
کودک در این حالت فکر می کند که چه کار باید بکند.
مثلا باید عذرخواهی کند. بعد از اینکه عذرخواهی کرد، مادر باید با او صحبت کند.
پس کودک یاد می گیرد که رفتار بد به دنبالش قهر دارد که همان تنبیه است و این تنبیه در حقیقت به او هشدار می دهد که اگر عذرخواهی کند، مادر با او آشتی خواهد کرد، در غیر این صورت به قهر خودش ادامه خواهد داد.
درباره تشویق نیز باید این ذهنیت برای کودک به وجود بیاید که تشویق نتیجه عمل اوست.
با این حال، برخی از مادران خیلی صبور نیستند و تصور می کنند با یک بار تنبیه، فرزندشان باید تمام رفتارهای صحیح را یاد بگیرد و کار اشتباه را تکرار نکند، اما این طور نیست.
کنجکاوی کودکان
به یاد داشته باشید بسیاری از کارهایی که که کودکان به خصوص در سنین پیش دبستانی انجام می دهند، به منظور شناختن محیط اطرافشان است.
و کنجکاوی های آنها اطلاعات لازم را به آنها خواهد داد.
لازم است والدین به خصوص مادران در این دوره از زندگی فرزندانشان، خیلی شکیبا تر باشند.
این شکیبایی باعث می شود تا این مرحله به خوبی طی شود و حتی در مواردی که بی خطر و بی ضرر است، امکان تجربه کردن به کودک داده شود.
همچنین برای جلوگیری از کارهایی که ممکن است برای کودک خطرناک باشد، باید با زبان خوش و لحن ملایم تذکر داده شود و یا تنبیه صورت گیرد، نه با پرخاشگری و تنبیهات بدنی و مانند اینها.
منبع: دکتر سیما فردوسی
